Europese wijnwetgeving
Europa heeft de langste wijntraditie en ook de meeste wetten die op wijn betrekking hebben. Binnen de Europese Unie zijn er gezamenlijke afspraken gemaakt, waaraan wijnproducenten en wijnhandelaren zich moeten houden.
De regels die betrekking hebben op de productie van wijn en de handel in wijn in de Europese Unie zijn opgenomen in vele EU Verordeningen die gelden in alle lidstaten. De Raad en het Europese Parlement van de EU stellen de basisverordening vast en de Commissie van de EU is verantwoordelijk voor de uitvoeringsverordeningen. De regels gelden ook voor wijn uit landen buiten de Europese Unie zodra deze op de interne EU-markt worden gebracht. Het doel van deze EU-verordeningen is onder andere om de authenticiteit en de kwaliteit van wijn te beschermen en om vraag en aanbod in evenwicht te houden. In de EU-wijnwetgeving is ook vastgelegd wat er op het etiket moet en mag staan.
De relevantie verordeningen vindt u op de website van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren.
WIJNCATEGORIEËN
Voor de Europese wijnwetgeving is wijn niet zondermeer wijn.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen:
Accijns
Accijns is de aanduiding voor belasting die wordt geheven over de verkoop van bepaalde goederen zoals bijvoorbeeld tabak, benzine en ook alcoholhoudende dranken. Voor het vaststellen van de accijnzen heeft elke lidstaat eigen regels. Zo wordt in Nederland voor de accijnsbepaling op wijn ook naar het alcoholgehalte gekeken en een extra onderverdeling in de wijncategorieën gemaakt. Voor zowel stille als mousserende wijn is die als volgt:
Authenticiteit
De wijnwetgeving bevat veel verordeningen die met wijnbouw en wijnbereiding te maken hebben. Doel van de regelgeving is om de wijnsector gezond te houden, de consumenten te beschermen en ook om de authenticiteit van wijnen te waarborgen.
In de kelder
Voor het corrigeren van de most is bij wet bepaald dat er uitsluitend met sucrose of (geconcentreerde) most mag worden gechaptaliseerd, met welke zuren mag worden aangezuurd en welke stoffen zijn toegestaan om te ontzuren. Naast het
corrigeren van de most zijn er bij de wijnbereiding meerdere hulpstoffen in vastgestelde, maximale doseringen geoorloofd. Bijvoorbeeld gekweekte gistculturen, enzymen om de vergisting of klaring vlotter te laten verlopen, eikenhoutkrullen voor de smaak, tannine voor extra structuur en sulfiet als conserveringsmiddel.
Wijnbouwzones
Regels rondom het corrigeren van de most hebben direct met de natuurlijke omgeving te maken; ze zijn gekoppeld aan het klimaat. In een warm gebied als Puglia bijvoorbeeld, waar de druiven van nature veel suiker kunnen vormen, is aansuikeren verboden. Europa is in 6 wijnbouwzones verdeeld; elke zone heeft zijn eigen regels en verordeningen. A heeft het koelste klimaat, CIIIb het warmste.
De EU-wijnwet kent 3 kwaliteitscategorieën:
1 zonder herkomstaanduiding en 2 met, namelijk BOB en BGA. Naast deze EUindeling hebben de meeste Europese wijnlanden en sommige wijnstreken nationale of regionale classificaties zoals Grand Cru in Frankrijk en Grosse Lage in Duitsland.
BOB
BOB = Beschermde Oorsprongsbenaming, de hoogste aanduiding binnen de EUwijnwetgeving.
Voor BOB-wijnen gelden strenge regels. Ze zijn bedoeld om de kwaliteit en het unieke karakter van een wijn uit een bepaalde streek te waarborgen. In de wet staat bijvoorbeeld dat Sancerre van sauvignon blanc moet worden gemaakt en Barolo van nebbiolo. Ook wordt er precies aangegeven in welk deel van een gebied de druiven voor bepaalde wijnen verbouwd mogen worden. Zo helpt de wet mee om tradities te behouden en te voorkomen dat alles één pot nat wordt.
BGA
BGA = Beschermde Geografische Aanduiding. Evenals BOB is dit een kwaliteitsaanduiding in de EU die vooral gericht is op het garanderen en beschermen van de herkomst van de wijn.
Voor BGA-wijnen is de regelgeving iets minder streng dan voor BOB-wijnen. De gebieden waar de druiven voor een wijn vandaan mogen komen, zijn groter en minder precies aangeduid dan bij een BOB.
Producenten hebben ook wat meer vrijheid om druivenrassen te gebruiken die van oorsprong niet in het gebied thuishoren. Wat is toegestaan en wat niet, staat overigens wel exact aangegeven in de wet.
Zonder herkomstaanduiding
Wijn zonder herkomstaanduiding werd vroeger tafelwijn genoemd. Het is een eenvoudige kwaliteitscategorie, waarvoor wijnen uit verschillende regio’s of uit verschillende landen geblend mogen worden. In Frankrijk heet zo’n wijn uit meerdere regio’s Vin de France.
Wil je precies weten hoe het zit met de regelgeving op het gebied van alcoholvrije wijn? Klik dan hier.